Gevelgroen | Groene buffers in de stad


Vergroening
Van versteende straat naar levend ecosysteem
Gevelgroen is meer dan esthetiek. Het koelt, verbindt soorten en versterkt biodiversiteit, zelfs op een paar vierkante meter. Onderzoeken tonen aan hoe geveltuinen en groene gevels samen een klimaatadaptief en ecologisch netwerk vormen. In deze blog duiken we in recente ecologische inzichten, de rol van inheemse planten, en het belang van goede klimplantenondersteuning met systemen zoals de RVS Climbers van Unitura.
Partnerschap met Vogelbescherming
Sinds 2025 zijn wij partner van de Vogelbescherming. Samen zetten we ons in voor een natuurinclusieve leefomgeving, waarin vogels en andere dieren meer ruimte krijgen in onze bebouwde omgeving.
Gevelgroen
Waarom gevelgroen urgent is: hittestress, versnippering en soortverlies
Nederlandse steden zijn versteend. Verharding domineert het straatbeeld en leidt tot bekende problemen als hittestress, wateroverlast en verlies van leefgebied voor dieren. In zogeheten urban canyons, smalle straten tussen hoge bebouwing, kan het temperatuurverschil tussen een groene en een kale gevel oplopen tot 0,7°C. Die opwarming is niet alleen oncomfortabel, maar ook ecologisch ontwrichtend.
Voor veel insectensoorten zijn stedelijke barrières zoals asfalt en steen ondoordringbaar. Zonder groene verbindingen vinden ze geen voedsel, nestgelegenheid of schuilplekken. Juist dan zijn geveltuinen en begroeide gevels onmisbare schakels in een stedelijk ecosysteem.
Ecologische waarde
Kleine geveltuinen, grote ecologische waarde
Onderzoek liet zien hoe krachtig zelfs kleine geveltuinen zijn. In slechts 100 m² aan tuintjes in Amsterdam en Den Haag werden maar liefst 154 insectensoorten en 235 plantensoorten aangetroffen, méér dan in veel natuurgebieden. De twee belangrijkste factoren voor biodiversiteit? De dichtheid van de beplanting en het bloemenrijkdom.
Ook blijft inheemse beplanting ecologisch relevant. Inheemse planten zijn vaak afgestemd op de levenscycli van onze insecten en fungeren als waardplant. Denk aan de wilde kamperfoelie (Lonicera periclymenum), klokjesbloem (Campanula rotundifolia) en bosrank (Clematis vitalba).
Groene gevels
De kracht van combinatie
Een goed ingerichte geveltuin met bodembedekkende planten levert voedsel en schuilplekken op maaiveldniveau. Voeg je daaraan klimplanten toe, ondersteund door een goed klimhulpsysteem, dan ontstaat een verticale habitat met meerdere lagen: van bodem tot bladerdak.
Deze gelaagdheid biedt:
- Voedselcontinuïteit (bijv. voor bijen die op verschillende hoogtes foerageren);
- Nestgelegenheid (bijv. in dichte klimplanten voor vogels of spinnen);
- Verkoeling via verdamping en schaduwwerking;
- Verhoogde infiltratiecapaciteit bij regenval.
Waarom inheemse beplanting blijft winnen
Veel specialistische soorten zijn afhankelijk van specifieke waardplanten. Ook bloeien inheemse planten vaak op het juiste moment van het jaar, precies wanneer bijen of vlinders actief worden. Denk bijvoorbeeld aan de wilde kamperfoelie (Lonicera periclymenum), die ’s avonds vlinders aantrekt met haar geur, of aan de bosrank (Clematis vitalba), die veel nectar levert voor verschillende insectensoorten. Bovendien passen inheemse planten naadloos in bestaande voedselketens en vergroten ze de ecologische stabiliteit van het systeem. In combinatie met andere stedelijke groenvormen vormen geveltuinen met inheemse soorten belangrijke schakelpunten in het stedelijk ecosysteem.
Toevoeging van klimplanten
Klimplanten zijn niet alleen mooi, ze dragen ook direct bij aan het klimaatcomfort en de biodiversiteit van een straat. Via hun bladerdek verdampen ze water, wat zorgt voor actieve verkoeling. Ze fungeren als zonwering en filteren fijnstof uit de lucht. Bovendien creëren ze habitat voor insecten, vogels en kleine zoogdieren. Sterke ecologische soorten zijn onder meer de eerdergenoemde bosrank en wilde kamperfoelie, maar ook hop (Humulus lupulus) is een interessante soort. Deze groeit snel, is tweehuizig en biedt goede dekking. Met het juiste klimhulpsysteem kun je deze soorten gericht leiden zonder schade aan te brengen aan de gevel.
RVS Climbers-systeem van Unitura
Veel klimplanten hebben een klimhulpsysteem nodig om de gevel te vergroenen. Het Climbers-systeem bestaat uit een modulair netwerk van rvs-kabels, beugels en muurankers. Hiermee kunnen klimplanten veilig en gecontroleerd geleid worden over de gevel, zonder schade aan de gevel.
Het systeem is geschikt voor zowel lichte rankers als zwaardere groeiers. Door zijn strakke vormgeving en duurzame materiaalgebruik is het Climbers-systeem uitermate geschikt voor zowel renovatie- als nieuwbouwprojecten. Voor gemeenten biedt dit een schaalbare oplossing om gevelgroen te implementeren in straatbeelden zonder in te leveren op esthetiek of duurzaamheid.
Groene gevels zijn zeer waardevol voor de stadsecologie. Ze vormen voedsel-, schuil- en nestplekken voor bijen, vlinders, vogels en zelfs vleermuizen. Denk aan bloeiende kamperfoelie of vuurdoorn vol nectar en bessen. Vooral als je inheemse soorten kiest, sluit je aan op wat hier van nature voorkomt. Gevelgroen biedt ook dekking in dichtbebouwde zones waar elke vierkante meter telt. Combineer je het met neststenen of een groendak? Dan ontstaat er een echte leeflaag.
Inheemse planten zijn aangepast aan ons klimaat, trekken meer lokale insecten aan én zijn vaak onderhoudsarm. Voor klimplanten zijn, wilde kamperfoelie (Lonicera periclymenum) en wilde bosrank (Clematis vitalba) perfecte keuzes. Ze bieden bloei, schuilgelegenheid en voedsel voor vogels en bestuivers. Voor kruidenlagen zijn Knoopkruid (Centaurea jacea) en Geel walstro (Galium verum) mooie toevoegingen. Tip: combineer soorten met verschillende bloeiperioden voor jaarrond waarde. Inheemse soorten zijn niet alleen ecologisch sterker, maar ook minder gevoelig voor droogte en ziektes.
Zeker! Een groene gevel kan een schakel vormen in een ecologische route door de stad. Hoe dichter de aansluitende vegetatie, hoe beter soorten zich kunnen verplaatsen. Door gevelgroen slim te koppelen aan andere groene elementen ontstaat een netwerk waarin natuur zich vrijer kan bewegen, ook in dichtbebouwd gebied. Zo help je versnipperde leefgebieden weer met elkaar te verbinden.
Gevelgroen verkoelt op twee manieren: door schaduw en door verdamping van water via het bladoppervlak. Dat zorgt op warme dagen voor een voelbaar verschil. Ook binnen blijft het aangenamer, omdat de muur minder opwarmt. In de winter werkt het juist isolerend. Die temperatuurmatiging is belangrijk in steden waar hittestress toeneemt.
producten
Gevelgroen realiseren?
Ontdek onze inheemse bloemenmengsels voor geveltuinen, klimplanten met ecologische meerwaarde en het Climbers-systeem voor veilige en duurzame gevelbegroeiing.